Wat zijn indirecte concurrenten? 📚
Indirecte concurrenten zijn bedrijven die niet hetzelfde aanbieden als jij, maar wel dezelfde klantbehoefte vervullen. Ze bieden dus een alternatief voor jouw product of dienst, en niet per se een vervanging. Hierdoor kunnen indirecte concurrenten in een compleet verschillende branche zitten, als jij maar wél in dezelfde vijver vist als het gaat om de aandacht en het geld van jouw doelgroep.
Voorbeelden van indirecte concurrenten
Even de deur uit 🎬
Bioscopen concurreren niet alleen met andere bioscopen in de buurt. Wanneer je ervoor kiest om naar de bioscoop te gaan omdat je graag een film wilt zien die avond, dan bieden streamingdiensten ook die mogelijkheid. Maar er gaan ook veel mensen naar de bioscoop als date of avondje uit. In dat geval ben je aan het concurreren met andere date-ideeën, zoals een drankje doen op het terras.
Cadeautjes 🎁
Wanneer je een drankenhandel of slijterij hebt, zul je bij concurrentie meteen denken aan andere slijterijen en misschien wel supermarkten. Maar een groot deel van de verkoop in slijterijen wordt gemaakt als cadeautje. Denk aan bierpakketten of een mooie fles drank. In dit geval ben je dus aan het concurreren met alles wat je cadeau kan doen met een budget van tussen de 10 en 50 euro. De grootste concurrent van een slijterij kan dus ook een bloemenwinkel zijn. Deze indirecte concurrenten verkopen iets heel anders, maar bereiken hetzelfde doel: een leuk cadeautje geven.
Het zelf doen 🔧
Als marketingbureau denk je vaak aan concurrenten die soortgelijke diensten aanbieden: andere bureaus met een vergelijkbaar portfolio of specialisatie (SEO, SEA, merkpositionering etc.). Maar bedrijven hebben nog veel andere alternatieven om hun marketingdoelen te behalen. Een veelvoorkomende indirecte concurrent in veel branches is: het zelf doen. In het geval van een marketingbureau is het alternatief om zelf een marketeer aan te nemen en het in eigen bedrijf te regelen. Maar ook in andere branches zie je dit vaak terug. Zo kun je als alternatief voor uit eten gaan ook zelf een lekkere maaltijd koken.
Kijk naar de klantbehoefte
Om jouw indirecte concurrenten te herkennen, is het belangrijk om verder te kijken dan je eigen aanbod. Kijk dus niet zozeer naar wat je doet of maakt, maar meer naar:
- Welke behoeften vervult mijn product of dienst?
- Welke andere oplossingen zijn er voor diezelfde behoeften?
Het belang van indirecte concurrenten in je strategie 🔑
Wanneer je een bedrijf runt, is het voor de hand liggend om alleen te kijken naar je directe concurrentie. Maar een belangrijk onderdeel van een concurrentieanalyse is het kijken naar indirecte concurrenten. Ze volgen hun prijzen, sterke en zwakke punten, campagnes, reviews en social media. Maar ondertussen is er misschien wel een veel grotere bedreiging. Als jij ze niet op tijd signaleert, kunnen ze je klanten langzaam maar zeker wegsnoepen. Niet omdat ze beter zijn, maar omdat jij niet goed doorhebt waarom je klanten bij jou komen. Actie ondernemen en dit onderzoeken is dus cruciaal.
Klanten denken in behoeften, niet in branches 🎯
De eerste reden waarom indirecte concurrenten zo belangrijk zijn, zit in het hoofd van je klant. Klanten denken zelden in “branches” of “categorieën”. Zij willen gewoon een oplossing voor hun behoeften. Die behoeften zijn vaak veel breder dan een specifiek product of branche. Zo zijn er veel verschillende producten die “vermaak” bieden, die erg van elkaar verschillen.
💡 Denk dus na over het antwoord op de vraag: “Waarom neemt een klant iets bij mij af?”
Onverwachte concurrenten kunnen jouw markt opschudden 🪇
Indirecte concurrenten zijn vaak nieuwe spelers, innovatief en flexibel. Denk aan technologiebedrijven die met slimme apps traditionele sectoren overnemen (zoals Uber in de taxibranche of Airbnb in de hospitalitysector). Ze bieden een andere ervaring, maar met hetzelfde doel. Als jij je niet bewust bent van deze veranderingen in de markt, kun je te laat reageren. Hierdoor kun je beginnen met klanten verliezen zonder duidelijke reden. Door deze concurrenten vroegtijdig te herkennen, kun je je hierop aanpassen.
💡 Houd de markt goed in de gaten en zet jezelf af van een nieuwe concurrent door te focussen op jouw unieke waarde.
Inzicht in indirecte concurrentie verrijkt je positionering 💎
Door te begrijpen wie jouw indirecte concurrenten zijn en waarom klanten voor hen kiezen, kom je er ook achter wat hen van jou onderscheidt. Dit stelt je in staat om je concurrentievoordeel aan te scherpen. Niet door “beter” te zijn dan directe concurrenten, maar door “anders en relevanter” te zijn dan alle mogelijke alternatieven. Dit zijn de zwakke punten van je indirecte concurrentie waar jij op moet focussen.
💡 Kijk niet alleen naar wat je beter doet dan je concurrenten, maar vooral naar wat je anders doet.
Directe en indirecte concurrenten: de verschillen ⚖️
Om je concurrentiepositie goed te begrijpen én te benutten, is het cruciaal om het verschil te kennen tussen directe en indirecte concurrenten.
Wat zijn directe concurrenten? 📚
Directe concurrenten zijn bedrijven die zich richten op dezelfde potentiële klanten door dezelfde producten of diensten aan te bieden. Ze opereren in dezelfde branche of markt en concurreren met jou op productniveau. Klanten vergelijken jullie vaak 1-op-1. Je directe concurrenten zie je vaak ook terug in Google, op vergelijkingssites of in advertenties. Ze zijn zichtbaar én meetbaar.
De belangrijkste factoren waarop directe en indirecte concurrenten verschillen 🧮
Product of dienst 📦
Directe concurrenten bieden precies hetzelfde aan, terwijl indirecte concurrentie iets anders of een alternatief aanbiedt.
Branche of sector 🏗️
Directe concurrenten zitten in dezelfde branche, terwijl indirecte concurrentie ook in een andere branche kan zitten.
Type concurrentie 🧩
Directe concurrenten vergelijken klanten op productniveau. Hierbij zijn de specificaties van je product dus belangrijk. Indirecte concurrentie wordt vergeleken op oplossingsniveau. Hierbij is een focus op welke behoeften jij vervult belangrijk.
Zichtbaarheid 🔭
Directe concurrenten zijn makkelijk te herkennen. Meestal weet je wel wie dit zijn. Indirecte concurrentie is minder opvallend, terwijl dit vaak nog je belangrijkste concurrenten zijn.
Hoe blijf je indirecte concurrenten voor? 🏆
Om indirecte concurrenten voor te blijven, moet je denken als je klant en anticiperen op verandering. Hieronder lees je hoe je dat doet.
Denk vanuit behoeften, niet vanuit je product
Indirecte concurrenten spelen niet hetzelfde spel, maar ze jagen wel op dezelfde behoefte. Denk dus iets breder na over wat je klant nou écht wil. Iemand gaat bijvoorbeeld niet naar de sportschool om te trainen, maar om zich fit te voelen. Mensen kopen een boor omdat ze een gat in de muur willen hebben.
📍 Verkoop geen product, maar een oplossing
Praat veel met je klanten
Klantbehoeftes veranderen continu. Daarom moet je er ook regelmatig naar luisteren. Stel slimme vragen om te weten te komen wat je klanten nog meer hebben overwogen of welke alternatieven ze zouden gebruiken als jij er niet was. Vaak noemen ze dan indirecte alternatieven waar jij van kunt leren of op kunt anticiperen.
Positioneer je merk op gevoel, niet alleen op functie
Indirecte concurrenten zijn vaak aantrekkelijk, omdat ze een gevoel oproepen: gemak, vrijheid, controle, zelfredzaamheid. Functies zijn heel makkelijk te vergelijken, gevoelens niet. Wanneer je volledig inzet op bijvoorbeeld prijs, hoeft er maar iemand onder jouw prijs te duiken om je helemaal buitenspel te zetten. Laat dus zien dat je merk meer is dan functioneel goed. Hierdoor maken klanten niet alleen een keuze op basis van productniveau, maar op basis van gevoel.
📍 Investeer in een passende, waardevolle en consistente merkpositionering.
Onderschat je indirecte concurrentie niet 🧠
Twee bedrijven kunnen veel van elkaar verschillen en toch elkaars belangrijkste concurrenten zijn. Wanneer je concurrentieanalyse bestaat uit directe en indirecte concurrenten, zal het aantal concurrenten dat je denkt te hebben enorm stijgen. Je belangrijkste concurrenten kunnen andere diensten of producten aanbieden en toch veel klanten van je wegsnoepen. Effectieve strategieën om in te spelen op deze kansen en bedreigingen zijn om meer te focussen op de oplossing die je biedt en niet zozeer op je product. Onderschat indirecte concurrentie dus nooit, want ze concurreren misschien niet op product, maar wel op keuze.
Samenwerken begint met menselijk contact